Ορισμός
Είναι ο πρώτος λεμφαδένας-σταθμός, που θεωρητικά μεταναστεύουν καρκινικά κύτταρα από έναν πρωτοπαθή όγκο.

Φυσιολογία
Οι λεμφαδένες είναι μικροί σχηματισμοί μεγέθους ολίγων χιλιοστών, οι οποίοι φιλτράρουν υγρά, που κυκλοφορούν στο σώμα κι έτσι αποτελούν σταθμοί συλλογής ξένων σωμάτων, όπως βακτηρίων ιών ή καρκινικών κυττάρων. Στη συνέχεια λευκά αιμοσφαίρια επιτίθενται επί των συλλεχθέντων ξένων σωμάτων εντός των λεμφαδένων και τα εξολοθρεύουν.

Σε κάποιες μορφές καρκίνου η μετανάστευση (μετάσταση) των καρκινικών κυττάρων γίνεται αρχικά προς τους επιχώριους (γειτονικούς) λεμφαδένες κι εν συνεχεία προς τους πιο απομακρυσμένους σταθμούς λεμφαδένων. Αυτή η μεταστατική οδός ονομάζεται λεμφογενής. Η γενική ιδέα του “φρουρού λεμφαδένα” συνίσταται στο, ότι η πιο πρώιμη μετάσταση λεμφογενώς γίνεται προς τον πιο κοντινό λεμφαδένα κι επομένως εάν η βιοψία του συγκεκριμένου λεμφαδένα αποβεί αρνητική, υπάρχει βάσιμη αποδοχή, πως ο καρκίνος δεν έχει διασπαρεί προς άλλα μέρη του σώματος.