Βήμα προς βήμα διαγνωστική αξιολόγηση
Μετά τη λήψη του ιστορικού και την ενδελεχή κλινική εξέταση ανάλογα με την εμπειρία του γιατρού και την ηλικία της γυναίκας είτε διενεργείται υπερηχογράφημα είτε εκτελείται παρακέντηση της ψηλαφητής βλάβης (FNA). Εάν κατά την παρακέντηση αναρροφάται υγρό, που δεν είναι αίμα και μετά την ολοκλήρωσή της η βλάβη εξαφανίζεται, συνιστάται επανεξέταση μετά από 4-6 εβδομάδες. Αν αντίθετα το υγρό είναι αιμορραγικό ή η βλάβη παραμένει εν μέρει, συνιστάται μαστογραφία (ηλικία>40) ή υπερηχογράφημα (ηλικία<40) κι ακολούθως βιοψία της βλάβης.
Εάν κατά την παρακέντηση της βλάβης δεν αναρροφάται υγρό (συμπαγής μάζα), εκτιμώνται οι κλινικοί χαρακτήρες της βλάβης. Εάν αυτοί κριθούν “κακοήθεις”, προγραμματίζεται οριστική θεραπεία. Εάν κριθούν “άτυποι” ή “ύποπτοι” προγραμματίζεται βιοψία της βλάβης κι εάν κριθούν “καλοήθεις” διενεργείται μαστογραφία, οπότε επί θετικού αποτελέσματος ακολουθεί βιοψία κι επί αρνητικού επανεξέταση μετά 4-6 εβδομάδες. Εάν ωστόσο οι κλινικοί χαρακτήρες της βλάβης δεν μπορεί να καθοριστούν συνιστώνται μαστογραφία και βιοψία (ηλικία>40) ή υπερηχογράφημα και βιοψία (ηλικία<40).
Όταν η εμπειρία του γιατρού ή οι συνθήκες δεν το επιτρέπουν (π.χ. λήψη ασπιρίνης), συνιστάται αρχικά ένα υπερηχογράφημα. Εάν αυτό καταδείξει απλή κύστη, συνιστάται αναρρόφηση κι επανεξέταση μετά 4-6 εβδομάδες. Εάν καταδείξει επιπλεγμένη κύστη ή συμπαγή μάζα ή αδυνατεί να καταδείξει τη βλάβη, συνιστώνται μαστογραφία και βιοψία.